Cụm từ là gì? Phân loại các cụm từ: Cụm danh từ, cụm đồng từ, cụm tính từ,…

Trong văn học, cụm từ đóng một vai trò quan trọng trong việc tạo nên sự phong phú và sinh động các bài văn. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu rõ về khái niệm này và cách phân loại các cụm từ trong tiếng Việt. Bài viết này sẽ giúp bạn giải đáp các câu hỏi, như: Cụm từ là gì? Tác dụng của cụm từ? Cách phân loại cụm từ? Đồng thời cung cấp cho bạn các bài tập về cụm từ thường gặp. Hãy khám phá ngay!

Cụm từ là gì?

Cụm từ là gì? Cụm từ là một đơn vị cú pháp trong ngôn ngữ, được tạo thành từ hai hoặc nhiều từ kết hợp với nhau. Cụm từ thường bao gồm một từ loại đóng vai trò là thành phần trung tâm (như: danh từ, động từ hoặc tính từ) và các từ còn lại bổ sung ý nghĩa hoặc mô tả cho thành phần trung tâm đó.

Một cụm từ đầy đủ thường có ba phần:

• Phần phụ trước: Gồm các từ nằm trước từ loại chính và bổ sung ý nghĩa cho nó.

• Phần trung tâm: Là từ loại chính trong cụm từ, đóng vai trò là thành phần chủ đạo.

• Phần phụ sau: Gồm các từ nằm sau từ loại chính và bổ sung ý nghĩa cho nó.

Tuy nhiên, trong thực tế, cụm từ thường chỉ có hai phần, một phần phụ trước với phần trung tâm hoặc một phần trung tâm với phần phụ sau.

1. Ví dụ cho trường hợp cụm từ có đủ ba phần: 

“Ngôi nhà bên sông”

• Phần phụ trước: “Ngôi”

• Phần trung tâm: “nhà”

• Phần phụ sau: “bên sông”

2. Ví dụ cho trường hợp cụm từ chỉ có hai phần (phụ trước + trung tâm): 

“Cơn mưa rào mùa hạ”

3. Ví dụ cho trường hợp cụm từ chỉ có hai phần (trung tâm + phụ sau): 

“Con chó đen nhỏ”

Các ví dụ trên cho thấy cách cụm từ được hình thành bằng cách kết hợp các từ để diễn đạt ý nghĩa cụ thể trong câu. Cụm từ giúp làm cho văn bản phong phú hơn và thúc đẩy sự hiểu rõ ý nghĩa của người đọc.

Tác dụng của cụm từ là gì?

Tác dụng của cụm từ là gì? Trong ngôn ngữ và văn học, cụm từ mang lại cho người viết/người nói nhiều lợi ích, có thể kể đến như:

• Mở rộng câu và bổ sung thông tin: Cụm từ giúp mở rộng và bổ sung thông tin chi tiết về các đối tượng, sự việc hoặc tình huống được miêu tả trong câu. Bằng cách sử dụng cụm từ, người viết có thể cung cấp nhiều thông tin hơn, giúp người đọc hiểu rõ hơn về ngữ cảnh và chi tiết của câu.

• Mô tả chính xác và sinh động: Cụm từ giúp mô tả các đối tượng và tình huống một cách chính xác và sinh động hơn. Nhờ vào các cụm danh từ, động từ, tính từ,… việc mô tả trở nên sắc nét và chân thực hơn, giúp người đọc dễ dàng hình dung và tạo hình ảnh trong tâm trí.

• Tăng tính diễn đạt và sức hấp dẫn: Các cụm từ phong phú giúp câu trở nên đa dạng và sáng tạo hơn. Việc sử dụng cụm từ khéo léo làm tăng tính diễn đạt và sức hấp dẫn của văn bản, thu hút sự chú ý và quan tâm của người đọc.

• Tạo sự liên kết và mạch lạc: Cụm từ giúp tạo sự liên kết và mạch lạc giữa các ý trong văn bản. Nhờ vào cụm từ, người viết có thể sắp xếp thông tin một cách có trình tự, giúp câu và đoạn văn trở nên dễ hiểu và mạch lạc.

• Tạo hiệu ứng và phong cách riêng: Sử dụng cụm từ một cách sáng tạo và khéo léo giúp tạo ra phong cách viết riêng biệt và hiệu ứng độc đáo. Việc lựa chọn từ loại và sắp xếp cụm từ theo cách đặc biệt sẽ tạo nên cái nhìn độc đáo của tác giả và góp phần làm nổi bật văn phong của tác phẩm.

Tóm lại, cụm từ đóng vai trò quan trọng trong việc mở rộng, bổ sung thông tin và tạo sự hấp dẫn, sinh động cho văn bản. Việc sử dụng cụm từ một cách khéo léo và đa dạng giúp cải thiện diễn đạt và tạo sự ấn tượng cho người đọc.

Phân loại các cụm từ trong tiếng Việt

Cụm từ trong tiếng Việt có thể được phân loại dựa trên nhiều tiêu chí khác nhau. Như: Phân loại theo cụm từ cố định và cụm từ tự do; Phân loại theo tên từ loại của thành tố chính trong cụm từ (như: cụm danh từ, cụm động từ, cụm tính từ, cụm số từ, cụm đại từ,…). Trong phạm vi của bài viết này, chúng ta chỉ tìm hiểu về ba cụm từ phổ biến nhất trong tiếng Việt, gồm: cụm danh từ, cụm động từ, cụm tính từ.

Cụm danh từ

Cụm danh từ là một loại tổ hợp từ trong tiếng Việt, được tạo thành từ một danh từ kết hợp với các từ ngữ phụ thuộc nó. Cũng như cấu trúc của cụm từ, cụm danh từ bao gồm: phần phụ trước, phần trung tâm là danh từ chính và phần phụ sau.

Trong cụm danh từ:

• Các từ ngữ phụ thuộc ở phía trước (phần phụ trước) thường bổ sung thêm thông tin về số lượng của danh từ trung tâm. 

• Các từ ngữ phụ thuộc ở phía sau (phần phụ sau) thường miêu tả đặc điểm của sự vật hoặc xác định vị trí của nó trong không gian hoặc thời gian.

Ví dụ: “Ba cuốn sách hay trong tủ sách”:

• Phần phụ trước: “Ba”

• Phần trung tâm: “cuốn sách”

• Phần phụ sau: “hay trong tủ sách”

Cụm danh từ có cấu trúc phức tạp hơn một danh từ đơn lẻ và có ý nghĩa đầy đủ hơn, giúp mô tả và miêu tả các sự vật, sự việc một cách chi tiết và rõ ràng hơn trong văn bản.

Cụm động từ

Cụm động từ là một loại tổ hợp từ trong tiếng Việt, được hình thành bằng cách động từ kết hợp với các từ ngữ phụ thuộc nó. Cụm động từ có ý nghĩa đầy đủ và cấu trúc phức tạp hơn so với một động từ đơn lẻ, nhưng lại hoạt động trong câu giống như một động từ.

Một cụm động từ cũng được cấu tạo bởi ba phần chính, gồm: phần phụ trước, phần trung tâm là động từ chính và phần phụ sau. Trong đó:

• Phần phụ trước: Bổ sung ý nghĩa về mặt thời gian, thể, mệnh lệnh, từ phủ định, sự tiếp diễn tương tự hoặc các yếu tố khác liên quan đến động từ trung tâm.

• Phần phụ sau: Bổ sung ý nghĩa cho động từ trung tâm về thời gian, đối tượng, tính chất, hướng, nguyên nhân hoặc các yếu tố khác liên quan.

Ví dụ: “Đang học bài cùng bạn”:

• Phần phụ trước: “Đang”

• Phần trung tâm: “học”

• Phần phụ sau: “bài cùng bạn”

Các thành phần trong cụm động từ tương đối ràng buộc chặt chẽ với nhau và tạo nên một ý nghĩa hoàn chỉnh cho cụm từ này. Cụm động từ giúp bổ sung thông tin chi tiết và mô tả động tác một cách đầy đủ và chính xác trong câu.

Cụm tính từ

Cụm tính từ là một loại tổ hợp từ trong tiếng Việt, được tạo thành từ một tính từ kết hợp với các từ ngữ phụ thuộc nó. Cụm tính từ có ý nghĩa đầy đủ và có cấu trúc phức tạp hơn so với một tính từ đơn lẻ, nhưng lại hoạt động trong câu giống như một tính từ. Đồng thời, các thành phần trong cụm tính từ tương đối ràng buộc chặt chẽ với nhau và tạo nên một ý nghĩa hoàn chỉnh cho cụm từ này.

Tương tự như cụm danh từ và cụm động từ kể trên, cấu tạo chung của một cụm tính từ cụng gồm ba phần chính (phần phụ trước, phần trung tâm là tính từ chính và phần phụ sau). Trong đó:

• Phần phụ trước: Bổ sung ý nghĩa về mặt thời gian, sự tiếp diễn tương tự, mức độ của đặc điểm, tính chất hoặc các yếu tố khác liên quan đến tính từ trung tâm.

• Phần phụ sau: Bổ sung ý nghĩa về vị trí, sự so sánh, mức độ hoặc các yếu tố khác liên quan đến tính từ trung tâm.

Ví dụ: “Cực kỳ hạnh phúc và thỏa mãn”:

• Phần phụ trước: “Cực kỳ”

• Phần trung tâm: “hạnh phúc và thỏa mãn”

• Phần phụ sau: (Không có)

Cụm tính từ giúp bổ sung thông tin chi tiết và mô tả tính chất, đặc điểm của danh từ hoặc động từ trong câu một cách đầy đủ và chính xác.

Các bài tập về cụm từ thường gặp trong chương trình phổ thông

Bài tập 1: Điền từ thích hợp vào chỗ trống để tạo thành các cụm từ hoàn chỉnh trong các câu sau:

a. Một _________ nhỏ đang đứng trên cây.

b. Cô giáo đang dạy học ________.

c. Những ngôi nhà ________ bên bờ sông thật đẹp.

d. Đứng ________ nhìn từ xa, con đường dài vô tận.

e. Anh chàng thanh niên đi ________ đến học.

f. Cô bé đang đọc một cuốn sách ________.

Bài tập 2: Hãy sắp xếp các từ sau thành các cụm từ có ý nghĩa hoàn chỉnh:

a. những / quả cam / ngọt ngào

b. đang / chiều / rơi / những / cánh hoa

c. chiếc / bàn / gỗ / cũ

d. cô bé / cao ráo / đứng / trước / cửa sổ

Bài tập 3: Điền các từ phù hợp vào các chỗ trống trong cụm từ sau:

a. ________ cổ động viên đang đợi suốt đêm để chờ đội bóng quay về từ giải đấu.

b. Anh chàng trẻ đó đã tỏ ra rất ________ với hành động nhân văn.

c. ________ cánh đồng trong mơ là nơi mà tôi muốn đến mỗi lúc buồn.

d. Tôi đã nhìn thấy ________ chịu khó học hành và nỗ lực đạt điểm cao.

Bài tập 4: Điền các cụm từ thích hợp vào chỗ trống trong đoạn văn sau:

(1) ________ xuân đã đến, khắp nơi tràn ngập sắc hoa đua nở. (2) ________ cánh đồng mênh mông, những bông hoa đua nhau nở rộ. (3) Nhìn xa xa, bạn có thấy (4) ________ dòng sông uốn lượn đẹp như tranh không? (5) ________ bờ biển trong xanh nước biếc tựa như thiên đàng. (6) Những con thuyền nhỏ nhắn (7) ________ bến cảng chờ đón du khách.

Xem thêm:

1. VNguyễn Tất Thành – Ứng dụng giúp xây dựng nền tảng tiếng Việt vững chắc cho trẻ
2. Câu hỏi tu từ là gì? Đặc điểm, tác dụng, phân loại, cách đặt câu hỏi tu từ,…

Bí quyết giúp trẻ học và giải bài tập về cụm từ hiệu quả

Lời khuyên hàng đầu trong việc giúp trẻ học và giải bài tập về cụm từ hiệu quả đó là bạn cần phải kết hợp các phương pháp học tập sáng tạo, thú vị và phù hợp với độ tuổi của trẻ. Dưới đây là một số gợi ý mà bạn nên áp dụng:

• Xây dựng kiến thức cơ bản: Trước khi học về cụm từ, hãy đảm bảo trẻ đã nắm vững kiến thức cơ bản về từ loại, bao gồm danh từ, động từ, tính từ và phó từ. Điều này giúp trẻ hiểu rõ hơn về cách cụm từ được hình thành từ các thành phần này.

• Giải thích ý nghĩa và cấu trúc cụm từ: Trình bày ý nghĩa của cụm từ và giải thích cấu trúc của nó một cách đơn giản và dễ hiểu. Hãy sử dụng ví dụ cụ thể để minh họa cách cụm từ được sử dụng trong từng ngữ cảnh.

• Luyện tập với bài tập thực tế: Cung cấp cho trẻ các bài tập về cụm từ trong ngữ cảnh thực tế. Ví dụ như, hãy tạo các câu mẫu và yêu cầu trẻ điền từ thích hợp vào chỗ trống. 

• Học qua trò chơi: Biến việc học cụm từ thành trò chơi thú vị và hấp dẫn. Sử dụng trò chơi từ vựng, câu đố hoặc thi đua giữa các nhóm để khuyến khích trẻ tham gia và hứng thú hơn trong việc học cụm từ.

• Xây dựng từ vựng mở rộng: Không chỉ tập trung vào việc học một cụm từ cụ thể, hãy giúp trẻ xây dựng từ vựng mở rộng bằng cách học nhiều cụm từ khác nhau với cùng một từ loại. Điều này giúp trẻ sử dụng từ vựng một cách linh hoạt và đa dạng.

• Sử dụng bài hát và nhạc: Học cụm từ thông qua bài hát và nhạc giúp trẻ nhớ lâu hơn và vui vẻ hơn. Hãy chọn những bài hát có cụm từ phong phú và lặp lại để giúp trẻ tiếp thu tốt hơn.

• Sử dụng phần mềm học tiếng Việt: Đây là một trong những phương pháp học tập đang được nhiều ba mẹ áp dụng nhất hiện nay bới tính linh hoạt, tiện lợi và mức độ hiệu quả của trong. Trong đó, VNguyễn Tất Thành được đánh giá là một trong các ứng dụng mang lại hiệu quả cao nhờ bắt kịp xu hướng của thời đại từ nội dung (như: dựa trên chương trình giáo dục phổ thông mới, được cập nhật thường xuyên,…) cho đến các phương thức học tập hiện đại (như: truyện tranh tương tác, trò chơi học tập,…). Đồng thời, các câu chuyện của VNguyễn Tất Thành được xây dựng và thẩm định một cách bài bản, nhờ đó đảm bảo lượng kiến thức phù hợp và mang tính nhân văn cao dành cho trẻ nhỏ.

Đăng ký tài khoản VNguyễn Tất Thành Ngay Tại Đây để nhận ưu đãi lên đến 40% và nhiều tài liệu học tập miễn phí!

Tóm lại, việc giúp trẻ học và giải bài tập về cụm từ hiệu quả đòi hỏi sự kết hợp giữa giảng dạy thông qua các phương pháp sáng tạo, hấp dẫn và thực hành trong các tình huống thực tế. Hy vọng rằng những kiến thức về “Cụm từ là gì?” được Nguyễn Tất Thành chia sẻ trên đây là hữu ích với bạn. Hãy theo dõi Nguyễn Tất Thành để xem thêm các bài viết hữu ích khác nhé!

Nguồn: https://truongnguyentatthanh.edu.vn
Danh mục: Giáo dục