Biện pháp tu từ ngữ âm: Chi tiết định nghĩa & ví dụ minh họa

Tu từ ngữ âm là một trong những “gia vị” quan trọng tạo nên sức sống và vẻ đẹp cho ngôn ngữ. Nó góp phần làm nổi bật ý nghĩa, khơi gợi cảm xúc và tạo ấn tượng sâu sắc cho người đọc, người nghe. Vậy hùng biện ngữ âm là gì? Có những loại nào? Cùng Nguyễn Tất Thành tìm hiểu ngay tại đây nhé!

Hùng biện ngữ âm là gì?

Dưới đây là những kiến ​​thức về ngữ âm tu từ trong tiếng Việt, từ khái niệm, đặc điểm cho đến ví dụ minh họa. Hãy tham khảo!

Bạn đang xem: Biện pháp tu từ ngữ âm: Chi tiết định nghĩa & ví dụ minh họa

Khái niệm ngữ âm tu từ

Biện pháp tu từ ngữ âm là cách thức sử dụng các yếu tố âm thanh của ngôn ngữ (như phụ âm đầu, vần, thanh điệu) để tạo ra tác dụng biểu cảm, gợi cảm, gợi cảm cho câu, đoạn văn. bài thơ. Biện pháp tu từ ngữ âm thường được sử dụng trong thơ ca nhưng cũng có thể được sử dụng trong văn xuôi nghệ thuật.

Đặc điểm của ngữ âm tu từ

Đặc điểm cụ thể của tu từ ngữ âm là:

• Mức độ phổ biến: Hùng biện ngữ âm được sử dụng trong cả thơ và văn xuôi, nhưng phổ biến hơn trong thơ.

• Tính biểu cảm: Biện pháp tu từ ngữ âm có khả năng diễn đạt cảm xúc, tâm trạng của tác giả một cách trực tiếp, sinh động.

• Tính gợi ý: Biện pháp tu từ ngữ âm có khả năng diễn tả cảnh, hình ảnh một cách cụ thể, sinh động.

• Tính gợi cảm: Biện pháp tu từ ngữ âm có khả năng gây ấn tượng, khơi gợi cảm xúc ở người đọc, người nghe.

Ví dụ về các thiết bị tu từ ngữ âm

Một số ví dụ minh họa về ngữ âm tu từ mà bạn có thể tham khảo là:

1. Sự ám chỉ:

“Thời tiết hôm nay trong lành và đầy nắng

Lòng tôi rộn ràng như đàn chim đang hót.”

(Xuân Diệu)

2. Vần:

“Bóng tre thật mát

Gió thổi

Thuyền dừa thì thầm

(Tô Hữu)

3. Giọng nói:

“Em có nhớ bến tàu khi thuyền quay về không?

Cảng đang kiên nhẫn chờ thuyền.”

(Đặng Dũng)

4. Nhịp điệu:

“Dưới ánh trăng gọi mùa hè

Đầu cành rụng, hoa rơi.”

(Nguyễn Du)

Xem thêm : Họ hàng tiếng Anh là gì? Tổng hợp từ vựng liên quan đến họ hàng trong tiếng Anh

5. Âm thanh:

“Làng Vĩ Dạ này xa vắng vắng vẻ

Sương mù làm mờ đường nét của ngã tư”

(Hàn Mặc Tử)

Tác dụng của ngữ âm tu từ

Hùng biện ngữ âm là công cụ hữu hiệu trong việc làm nổi bật nội dung, khơi gợi cảm xúc và tạo tính biểu cảm cho văn học. Nhờ sự phối hợp nhịp nhàng, tinh tế của các yếu tố ngữ âm như thanh điệu, vần điệu, nhịp điệu… mà tác phẩm có thể truyền tải những thông điệp sâu sắc, chạm đến lòng người.

Thông thường, điệp âm tạo ra sự cộng hưởng và điểm nhấn, góp phần khắc họa sinh động hình ảnh, cảm xúc. Chẳng hạn, trong câu “Gió lay cành tre/Tiếng chuông Trấn Vũ, canh gà Thọ Xương” (Trần Nhân Tông)âm “t” gợi lên những âm thanh du dương, du dương của tiếng chuông, tiếng gà, đồng thời thể hiện sự yên bình, tĩnh lặng của khung cảnh về đêm.

Bên cạnh đó, cách chơi chữ cũng góp phần làm nổi bật giá trị biểu cảm của tác phẩm. Chẳng hạn, trong câu “Bên lăng Cô Tâm vẫy cờ/Dưới bóng tre giơ vó” (Hồ Xuân Hương)tác giả sử dụng lối chơi chữ “vẫy cờ” và “giương cao vó ngựa” để thể hiện sự tương phản giữa hai hình ảnh: người đàn ông chinh phục và người phụ nữ chia tay. Qua đó, tác giả bày tỏ sự đồng cảm trước số phận bồng bềnh, bấp bênh của con người trong xã hội phong kiến.

Ngoài ra, nhịp điệu còn đóng vai trò quan trọng trong việc thể hiện cảm xúc, nội dung tác phẩm. Nhịp điệu nhanh, mãnh liệt thể hiện sự phấn khích và hào hùng, trong khi nhịp điệu chậm rãi, du dương thể hiện nỗi buồn và nỗi nhớ.

Tóm lại, tu từ ngữ âm là yếu tố quan trọng góp phần tạo nên sức hấp dẫn và giá trị biểu cảm của tác phẩm văn học. Việc sử dụng thành thạo các biện pháp tu từ này sẽ giúp người viết truyền tải thông điệp một cách hiệu quả, đồng thời khơi gợi cảm xúc và tạo ấn tượng sâu sắc cho người đọc.

Các thiết bị tu từ ngữ âm phổ biến

Có 3 loại biện pháp ngữ âm thường thấy trong văn học Việt Nam bao gồm: điệp âm, tạo nhịp và tạo cộng hưởng. Hãy cùng Nguyễn Tất Thành tìm hiểu chi tiết ngay bên dưới:

Các biện pháp lặp âm

điệp âm là một trong những thủ pháp ngôn ngữ phổ biến trong văn học, thơ ca, dùng để tăng hình ảnh, tính biểu cảm và tính âm nhạc của văn bản. Cụ thể, biện pháp này bao gồm ba loại chính: ám âm phụ âm đầu, ám âm vần và ám âm phát âm.

• điệp âm phụ âm đầu: điệp âm phụ âm đầu là kỹ thuật lặp lại các phụ âm ở đầu từ hoặc cụm từ để tạo âm vang trong âm thanh. Thông qua đó, tác giả có thể tăng tính trực quan và sức biểu cảm cho văn bản của mình.

• điệp âm: điệp âm là kỹ thuật lặp lại các âm tiết hoặc từ giống nhau để tạo sự lặp lại trong âm thanh. Kỹ thuật này không chỉ làm tăng tính biểu cảm mà còn làm cho câu văn trở nên nhất quán và dễ nhớ hơn.

• điệp âm: điệp âm sử dụng sự lặp lại các âm trong cùng một nhóm như giáng hoặc giáng để tạo sự cộng hưởng về ý nghĩa và tăng tính nhạc cho văn bản. Điều này giúp tạo ra hiệu ứng âm nhạc và cũng làm cho văn bản trở nên sống động.

Biện pháp tạo nhịp điệu

Nhịp điệu là một kỹ thuật quan trọng trong việc xây dựng giọng điệu hấp dẫn trong văn xuôi chính trị. Đây là quá trình cố gắng tạo ra sự cân bằng, nhịp nhàng trong cấu trúc ngôn ngữ, nhằm nâng cao tính thuyết phục và tác động của văn bản. Các biện pháp này thường bao gồm:

• Sử dụng xen kẽ câu ngắn và câu dài: Bằng cách xen kẽ giữa câu ngắn và câu dài, người viết có thể tạo ra nhịp điệu đa dạng và lôi cuốn. Các câu ngắn thường ngắn gọn và súc tích, trong khi các câu dài có thể chứa nhiều thông tin hơn và tạo ra dòng chảy.

• Sử dụng kỹ thuật câu có chứa dấu chấm phẩy và dấu phẩy: Việc điều chỉnh cấu trúc câu thông qua việc sử dụng dấu chấm phẩy và dấu phẩy có thể tạo ra sự ngắt quãng, tạo nhịp điệu đặc biệt trong văn bản.

• Sử dụng từ ngữ có âm hưởng nhịp nhàng: Chọn từ có âm tiết đều đặn, nhịp nhàng giúp tạo nên một bản nhạc ngôn ngữ hấp dẫn.

• Sử dụng sự lặp lại từ hoặc cú pháp: Việc lặp lại từ hoặc cú pháp có thể tạo ra hiệu ứng nhịp điệu đặc biệt, khiến văn bản trở nên hấp dẫn và dễ nhớ hơn.

Ví dụ: “Nghiên cứu khoa học không chỉ cung cấp những thông tin cần thiết mà còn khám phá những khía cạnh mới, mở ra cánh cửa tri thức, thúc đẩy sự tiến bộ của con người”.

Trong ví dụ trên, sự xen kẽ giữa câu dài và câu ngắn, cùng với việc sử dụng các từ có âm hưởng nhịp nhàng như “nghiên cứu”, “thông tin”, “khám phá”, “mở”, “quảng bá”. push” đã tạo nên nhịp điệu sôi động và thuyết phục.

Các biện pháp tạo cộng hưởng

Phương pháp tạo âm hưởng là một kỹ thuật quan trọng trong văn xuôi nghệ thuật, nhằm tạo ra một không gian ngôn ngữ hấp dẫn và sâu sắc. Không chỉ dừng lại ở việc xem xét âm thanh, nhịp điệu của câu mà biện pháp này còn nhằm mục đích phối hợp chúng với nội dung hình ảnh của văn bản.

Cụ thể, các biện pháp phổ biến trong kỹ thuật này bao gồm:

• Sử dụng đa dạng âm vang, nguyên âm: Lựa chọn từ ngữ có âm vang, nguyên âm đa dạng giúp tạo nên không gian âm thanh phong phú, đa chiều, phản ánh chiều sâu và độ phức tạp của nội dung văn bản.

• Xem thêm : Chi tiết lộ trình học TOEIC cho người mất gốc tiếng Anh

  Tận dụng kỹ thuật hình ảnh âm thanh: Sử dụng hình ảnh âm thanh như ẩn dụ, so sánh, nhân cách hóa âm thanh để tạo nên khung cảnh âm thanh sâu sắc và sắc nét, tạo sự tương tác phong phú giữa ngôn ngữ và trí tưởng tượng của người đọc.

• Lặp lại và nhấn mạnh vào các âm thanh đặc biệt: Việc sử dụng lặp lại các từ hoặc âm tiết có âm thanh đặc biệt sẽ tạo ra hiệu ứng âm thanh đặc biệt, nâng cao sức mạnh và tác động của văn bản.

• Tạo nhịp điệu đặc trưng: Thông qua việc điều chỉnh cấu trúc câu và cách sắp xếp từ, tạo nhịp điệu đặc trưng, ​​giúp tạo nên không gian ngôn ngữ sinh động, hấp dẫn.

Ví dụ: “Ngoài cửa sổ, tiếng mưa rơi nhẹ nhàng trên lá cỏ, như ngón tay mềm mại của thời gian xoa dịu vết thương trong lòng.”

Trong ví dụ trên, việc sử dụng các từ như “rơi xuống”, “nhẹ nhàng”, “mềm mại” tạo ra một khung cảnh âm thanh êm dịu, tương phản với hình ảnh “vết thương trong tim”, tạo ra âm thanh hòa quyện sâu sắc với nội dung của bài hát. câu đó.

Xem thêm:

1. VNguyễn Tất Thành – Ứng dụng giúp xây dựng nền tảng tiếng Việt vững chắc cho trẻ em
2. Hùng biện tương phản là gì? Đặc điểm, tác dụng và phân loại

Bài tập luyện ngữ âm hùng biện

Câu 1: Xác định biện pháp tu từ ngữ âm và phân tích tác dụng của nó trong đoạn thơ sau:

“Dốc lên, quanh co và dốc

Lợn ngửi mây, súng ngửi trời”

(Tây Tiến – Quang Dũng)

Câu 2: Phân tích tác dụng biểu cảm của phép ám chỉ trong đoạn thơ sau:

“Kể từ giây phút ấy, trong tôi ngập tràn nắng hè

Mặt trời sự thật chiếu sáng trái tim tôi

Vô tư như cây đứng giữa trời

Tôi tưởng tôi sẽ không bao giờ khóc nữa…”

(Đây là làng Vị Dạ – Hàn Mặc Tử)

Câu 3: Nêu tác dụng của phép lặp trong ca dao sau:

“Em có nhớ bến tàu khi thuyền quay về không?

Ben nhất quyết đòi đợi thuyền.”

Câu 4: Nhận dạng và phân tích tác dụng chơi chữ trong đoạn thơ sau:

“Rải rác khắp biên giới, mộ xa

Ra chiến trường không tiếc đời xanh

Áo ông đổi thành chiếu, ông trở về đất liền

Sông Mã gầm lên bài hát solo của nó.”

(Sông Mã ở xa – Hoàng Cầm)

Câu 5: Viết một đoạn văn ngắn (khoảng 5 câu) sử dụng biện pháp tu từ ngữ âm để miêu tả cảnh bình minh trên biển.

Câu trả lời được đề xuất: Bóng tối dần tiêu tan, tiếng sóng vỗ bờ êm dịu. Một cơn gió nhẹ thổi qua mang theo hơi nước mặn. Từ xa, một vầng sáng rực rỡ dần dần dâng lên. Những tia nắng vàng óng như những sợi tơ mỏng manh nhẹ nhàng. lan tỏa khắp không gian, tỏa ánh sáng rực rỡ, nhuộm vàng bầu trời và biển cả.

Nhìn chung, tu từ ngữ âm là công cụ quan trọng giúp tác giả thể hiện nội dung, suy nghĩ, cảm xúc trong tác phẩm. Việc sử dụng hiệu quả các biện pháp tu từ ngữ âm sẽ làm cho câu văn, đoạn văn, bài thơ trở nên sinh động, hấp dẫn và giàu sức gợi hơn.

Nguồn: https://truongnguyentatthanh.edu.vn
Danh mục: Giáo dục