Audio-Lingual Method là gì? Tại sao không còn được áp dụng phổ biến trong học tiếng Anh cho trẻ?

Audio-Lingual Method: Phương pháp học tiếng Anh “thần tốc” một thời đã đi về đâu? Tại sao một phương pháp từng được ưa chuộng nay lại dần mất đi vị thế trong việc giảng dạy tiếng Anh cho trẻ em? Hãy cùng Nguyễn Tất Thành khám phá câu trả lời trong bài viết này.

Audio-Lingual Method là gì?

Phương pháp Ngôn ngữ – Âm thanh (Audio-Lingual Method) là một phương pháp dạy học ngôn ngữ nổi tiếng trong thế kỷ 20, đặc biệt phổ biến sau Thế chiến II. Vậy, Audio-Lingual Method là gì? Phương pháp học tập này được hình thành từ khi nào?

Bạn đang xem: Audio-Lingual Method là gì? Tại sao không còn được áp dụng phổ biến trong học tiếng Anh cho trẻ?

Khái niệm Audio-Lingual Method

Phương pháp Ngôn ngữ – Âm thanh (Audio-Lingual Method) là một phương pháp giảng dạy ngôn ngữ dựa trên việc lặp lại và tái diễn các mẫu câu, cụm từ, và cấu trúc ngữ pháp để người học có thể ghi nhớ và phát triển phản xạ ngôn ngữ.

Đây là một phương pháp phát triển từ nền tảng của ngôn ngữ học cấu trúc và thuyết hành vi, và nó không tập trung vào việc hiểu nghĩa mà nhấn mạnh vào việc lặp lại cho đến khi thành thạo. Phương pháp này được sử dụng phổ biến trong các lớp học ngôn ngữ, đặc biệt là khi giảng dạy ngoại ngữ, để giúp người học đạt được sự lưu loát nhanh chóng thông qua sự lặp lại liên tục.

Lịch sử hình thành phương pháp Audio-Lingual

Phương pháp Ngôn ngữ – Âm thanh (Audio-Lingual Method) có một quá trình hình thành và phát triển phức tạp, gắn liền với sự phát triển của ngôn ngữ học và tâm lý học trong thế kỷ 20. Dưới đây là các mốc lịch sử quan trọng trong quá trình hình thành phương pháp này:

1. Khởi nguồn từ Ngôn ngữ học cấu trúc (Structural Linguistics)

Phương pháp Audio-Lingual xuất phát từ các nguyên lý của Ngôn ngữ học cấu trúc trong thập niên 1930 và 1940. Nhà ngôn ngữ học người Mỹ Leonard Bloomfield là một trong những người tiên phong trong lĩnh vực này. Ông nhấn mạnh rằng ngôn ngữ là một hệ thống cấu trúc, và các mẫu câu cần được phân tích dựa trên các quy luật ngữ pháp và cấu trúc. Mục tiêu là dạy ngôn ngữ dựa trên việc học thuộc các mẫu câu, thay vì chỉ học từ vựng và ngữ pháp rời rạc.

2. Sự phát triển trong Chiến tranh Thế giới II và Dự án ASTP (1942)

Trong Thế chiến II, nhu cầu đào tạo nhanh chóng quân nhân và nhà ngoại giao Mỹ về các ngôn ngữ khác nhau trở nên cấp bách. Chính phủ Mỹ đã thành lập Chương trình Huấn luyện Chuyên ngành Quân đội (Army Specialized Training Program – ASTP) vào năm 1942, nhằm đào tạo quân đội trong việc sử dụng các ngoại ngữ như tiếng Đức, tiếng Nhật và nhiều ngôn ngữ khác để phục vụ các mục tiêu chiến lược.

Phương pháp Ngôn ngữ – Âm thanh ra đời từ những yêu cầu thực tiễn này. Trong ASTP, quân đội được huấn luyện thông qua việc nghe và lặp lại các mẫu câu, học cách giao tiếp bằng cách lặp đi lặp lại các đối thoại theo mẫu mà không cần phân tích quá nhiều về ngữ pháp.

3. Lý thuyết Hành vi của B.F. Skinner (Thập niên 1950)

Phương pháp Audio-Lingual chịu ảnh hưởng sâu sắc từ lý thuyết hành vi (Behaviorism), một trường phái tâm lý học do B.F. Skinner khởi xướng. Theo lý thuyết này, việc học ngôn ngữ được xem như một quá trình hình thành thói quen thông qua việc lặp lại và củng cố. Người học sẽ nghe, lặp lại, và ghi nhớ thông qua việc luyện tập thường xuyên, tạo thành thói quen sử dụng ngôn ngữ.

Lý thuyết hành vi nhấn mạnh rằng việc học là một quá trình thay đổi hành vi, và người học sẽ tiến bộ nếu được củng cố bằng các phản hồi tích cực (positive reinforcement). Trong Phương pháp Ngôn ngữ – Âm thanh, học viên lặp lại các mẫu câu và nhận phản hồi từ giáo viên để sửa lỗi, từ đó hình thành phản xạ tự động.

4. Sự phổ biến trong thời kỳ Chiến tranh Lạnh (1950-1960)

Sau Chiến tranh Thế giới II, trong bối cảnh Chiến tranh Lạnh, nhu cầu về đào tạo ngôn ngữ cho các nhà ngoại giao và quân đội tiếp tục tăng cao. Phương pháp Audio-Lingual nhanh chóng trở thành phương pháp giảng dạy chính trong các lớp học ngoại ngữ ở Mỹ và nhiều quốc gia khác. Nó được coi là phương pháp hiệu quả để dạy ngôn ngữ giao tiếp một cách nhanh chóng.

5. Sự suy giảm và phê phán (1970 và sau đó)

Mặc dù phương pháp này rất phổ biến trong những năm 1950-1960, đến thập niên 1970, nó bắt đầu bị phê phán. Một số nhà ngôn ngữ học và giáo viên cho rằng Phương pháp Ngôn ngữ – Âm thanh quá nhấn mạnh vào việc học thuộc lòng và lặp lại, mà không khuyến khích người học hiểu sâu hơn về ngữ nghĩa hay sáng tạo trong giao tiếp. Lý thuyết tư duy nhận thức (Cognitive Theory) và phương pháp giao tiếp (Communicative Approach) bắt đầu thay thế Phương pháp Ngôn ngữ – Âm thanh, khi nhấn mạnh đến sự hiểu biết và khả năng sử dụng ngôn ngữ trong các ngữ cảnh thực tế.

Nhìn chung, phương pháp Ngôn ngữ – Âm thanh ra đời từ sự kết hợp của ngôn ngữ học cấu trúc và thuyết hành vi, được phát triển trong thời kỳ Thế chiến II để đáp ứng nhu cầu cấp bách về đào tạo ngôn ngữ nhanh chóng. Mặc dù từng rất phổ biến, phương pháp này đã bị thay thế dần bởi các phương pháp nhấn mạnh tính sáng tạo và sự hiểu biết sâu sắc hơn về ngôn ngữ. Tuy nhiên, hiện nay audio-lingual method lại một lần nữa chứng minh tầm quan trọng của mình trong một số hoạt động giảng dạy ngôn ngữ và có thể kết hợp với các phương pháp khác để tăng hiệu quả.

Đặc điểm và nguyên tắc của phương pháp Audio-Lingual

Phương pháp Nghe-Nói (Audio-Lingual Method) có các đặc điểm chính sau:

• Tập trung vào kỹ năng nghe và nói: Phương pháp này ưu tiên phát triển kỹ năng nghe và nói trước, sau đó mới đến đọc và viết. Người học thường nghe các mẫu câu và cụm từ, rồi lặp lại cho đến khi thành thạo, nhằm xây dựng phản xạ giao tiếp.

• Học thông qua lặp lại (Drills): Một trong những đặc điểm quan trọng nhất của phương pháp này là sử dụng các bài tập lặp lại (drills). Người học sẽ lặp đi lặp lại các cấu trúc câu, từ vựng và mẫu câu trong ngữ cảnh giao tiếp thực tế. Việc lặp lại này giúp hình thành thói quen và phản xạ ngôn ngữ tự nhiên.

• Dạy ngôn ngữ qua các mẫu câu (Pattern Practice): Người học sẽ làm quen với các mẫu câu chuẩn (sentence patterns) và luyện tập việc sử dụng chúng trong nhiều tình huống khác nhau. Phương pháp này không khuyến khích việc sáng tạo hay tự tạo câu, mà nhấn mạnh vào việc học thuộc và tái hiện lại các mẫu câu cố định.

• Sử dụng đối thoại mẫu (Dialogues): Học viên thường luyện tập các đoạn hội thoại mẫu (dialogues) liên quan đến các tình huống thực tế như chào hỏi, hỏi đường, đặt câu hỏi về sở thích, v.v. Các đối thoại này sẽ được học thuộc và lặp lại để người học có thể phản xạ nhanh trong các tình huống tương tự.

• Bỏ qua ngữ nghĩa (Meaning): Phương pháp này không tập trung vào việc giải thích nghĩa của từng từ hay câu. Mục tiêu chính là để người học quen với cấu trúc câu và các mẫu hội thoại qua việc lặp lại, từ đó hình thành thói quen sử dụng mà không cần phải hiểu chi tiết ý nghĩa ngay từ đầu.

• Ứng dụng thuyết hành vi (Behaviorism): Phương pháp Audio-Lingual chịu ảnh hưởng mạnh mẽ từ thuyết hành vi. Theo đó, ngôn ngữ được xem như là một hành vi có thể được hình thành thông qua việc luyện tập và củng cố. Giáo viên thường đưa ra phản hồi tức thì, sửa lỗi ngay lập tức để tránh hình thành thói quen sai.

• Phản xạ tự động (Automatic Responses): Mục tiêu cuối cùng của phương pháp này là giúp người học đạt được phản xạ tự động khi sử dụng ngôn ngữ. Thông qua việc luyện tập lặp đi lặp lại, người học sẽ phản xạ ngôn ngữ một cách tự nhiên và nhanh chóng mà không cần suy nghĩ nhiều về cấu trúc ngữ pháp hay ngữ nghĩa.

Nhìn chung, phương pháp Audio-Lingual nhấn mạnh vào việc học thuộc lòng, lặp lại liên tục các mẫu câu và cấu trúc để tạo phản xạ nhanh chóng, giúp người học phát triển kỹ năng nghe và nói trong các tình huống giao tiếp hàng ngày.

Các bước áp dụng Audio-Lingual Method trong học tiếng Anh cho trẻ

Để áp dụng phương pháp Audio-Lingual trong học tiếng Anh cho trẻ, có thể tuân theo các bước sau:

Bước 1 – Giới thiệu nội dung bài học: Giáo viên cần giới thiệu trước về chủ đề và các hoạt động trong bài học để trẻ cảm thấy quen thuộc và thoải mái khi tham gia. Việc này giúp trẻ dễ dàng hơn trong việc tiếp thu và tạo tâm lý sẵn sàng học.

Bước 2 – Áp dụng Repetition Drill (Luyện tập lặp lại): Giáo viên trình bày mẫu câu hoặc đoạn hội thoại 2-3 lần, sau đó yêu cầu trẻ lặp lại theo từng dòng cho đến khi phát âm và cấu trúc được ghi nhớ. Ở giai đoạn này, giáo viên cũng cần sửa các lỗi phát âm hoặc cách sử dụng từ để tránh việc trẻ học sai.

Bước 3 – Luyện tập với nhiều dạng bài khác: Sau khi trẻ quen với mẫu câu, giáo viên tiếp tục sử dụng các dạng bài luyện tập khác để củng cố phản xạ tự nhiên, ví dụ:

• Backward build-up drill: Sử dụng khi trẻ gặp khó khăn với một câu phức tạp. Bắt đầu luyện từ cuối câu ngược lên để giúp trẻ dễ nhớ hơn.

• Question-and-answer drill: Giáo viên đặt câu hỏi dựa trên mẫu câu đã học và yêu cầu trẻ trả lời nhanh chóng mà không cần suy nghĩ nhiều. Điều này giúp tăng khả năng phản xạ ngôn ngữ.

Sử dụng gợi ý bằng từ ngữ hoặc hình ảnh để trẻ dễ hình dung và liên kết các mẫu câu với tình huống thực tế.

Lưu ý: Quy tắc và cấu trúc ngữ pháp không được dạy trực tiếp, trẻ sẽ dần học được thông qua việc thực hành các mẫu câu. Ngoài ra, trẻ cần luyện tập cho đến khi có thể phản xạ nhanh mà không phải dừng lại suy nghĩ.

Lợi ích của Audio-Lingual Method trong việc dạy tiếng Anh cho trẻ

Phương pháp Audio-Lingual mang lại nhiều lợi ích trong việc dạy tiếng Anh cho trẻ, bao gồm:

• Chú trọng phát âm, ngữ điệu và trọng âm: Trẻ được rèn luyện để phát âm chính xác và rõ ràng thông qua việc nghe và lặp lại các mẫu câu. Phương pháp này giúp trẻ nắm bắt nhịp điệu, ngữ điệu và trọng âm, từ đó cải thiện khả năng phát âm và nói lưu loát.

• Phát triển phản xạ ngôn ngữ: Nhờ việc lặp lại các mẫu câu và ngữ pháp nhiều lần, trẻ dần phát triển phản xạ tự nhiên khi sử dụng tiếng Anh. Phản ứng nhanh với ngôn ngữ giúp trẻ tự tin hơn và sử dụng tiếng Anh một cách linh hoạt hơn.

• Sử dụng ngôn ngữ tự nhiên: Phương pháp này dựa trên các tình huống giao tiếp thực tế, cho phép trẻ tiếp xúc với ngôn ngữ tự nhiên như cách người bản ngữ nói. Điều này giúp trẻ hiểu cách diễn đạt và ngữ cảnh sử dụng ngôn ngữ.

• Tăng cường sự tự tin: Thông qua việc lặp đi lặp lại các mẫu câu và tình huống giao tiếp, trẻ dần quen với việc sử dụng tiếng Anh. Điều này giúp trẻ tự tin hơn khi tham gia các hoạt động giao tiếp trong và ngoài lớp học.

• Môi trường học tập gần gũi như ngôn ngữ mẹ đẻ: Audio-Lingual Method tạo ra một môi trường học ngôn ngữ gần giống với cách trẻ học ngôn ngữ mẹ đẻ. Trẻ học qua các hoạt động thực hành, hội thoại và trò chơi, giúp ngôn ngữ trở nên sống động và dễ tiếp thu.

• Thích hợp cho trẻ mới bắt đầu: Phương pháp này không yêu cầu trẻ phải hiểu rõ lý thuyết ngữ pháp ngay từ đầu mà tập trung vào thực hành ngôn ngữ qua các mẫu câu cụ thể. Điều này giúp trẻ dễ dàng tiếp cận và không bị nản chí trong giai đoạn đầu học tiếng Anh.

Hạn chế của phương pháp Audio-Lingual trong dạy tiếng Anh cho trẻ

Phương pháp Audio-Lingual có nhiều ưu điểm trong việc dạy tiếng Anh, đặc biệt là khả năng giúp trẻ hình thành phản xạ ngôn ngữ và phát âm chuẩn. Tuy nhiên, nó cũng tồn tại một số hạn chế khi áp dụng cho trẻ, cụ thể như sau:

• Thiếu sự hiểu biết về ngữ nghĩa: Phương pháp này tập trung vào việc lặp lại các mẫu câu và cấu trúc ngữ pháp mà không chú trọng đến việc hiểu sâu về ngữ nghĩa. Trẻ có thể lặp lại các câu đúng ngữ pháp mà không thực sự hiểu được ý nghĩa của chúng, dẫn đến việc khó áp dụng trong các tình huống giao tiếp thực tế.

• Hạn chế sự sáng tạo: Audio-Lingual Method nhấn mạnh vào sự lặp đi lặp lại và tái diễn các mẫu câu cố định. Điều này khiến trẻ bị ràng buộc trong một khuôn khổ ngôn ngữ nhất định và không có cơ hội sáng tạo hoặc tự do diễn đạt ý tưởng của mình. Kết quả là trẻ có thể gặp khó khăn khi gặp các tình huống mới mà không có mẫu câu đã học trước đó.

• Thiếu tính cá nhân hóa: Phương pháp này áp dụng một cách tiếp cận đồng nhất cho tất cả học sinh, không xem xét đến khả năng, sở thích, hay phong cách học tập riêng của từng trẻ. Điều này có thể dẫn đến việc một số trẻ tiếp thu nhanh, trong khi những trẻ khác có thể cảm thấy khó khăn hoặc nhàm chán.

• Không khuyến khích sự tự tin khi giao tiếp trong ngữ cảnh mở: Vì Audio-Lingual Method tập trung chủ yếu vào các mẫu câu được lặp lại trong các tình huống được xác định trước, trẻ có thể cảm thấy tự tin khi trả lời các câu hỏi quen thuộc nhưng lại lo lắng khi gặp các tình huống giao tiếp mở và chưa quen thuộc.

• Hạn chế khả năng phát triển kỹ năng đọc và viết:  Phương pháp này chủ yếu tập trung vào kỹ năng nghe và nói, trong khi kỹ năng đọc và viết không được chú trọng nhiều. Điều này có thể làm hạn chế sự phát triển toàn diện các kỹ năng ngôn ngữ, đặc biệt là đối với trẻ cần phát triển khả năng đọc hiểu và viết chính xác.

Lời khuyên khi áp dụng Audio-Lingual Method cho trẻ em

Khi áp dụng phương pháp Audio-Lingual để dạy tiếng Anh cho trẻ em, cần chú ý một số điểm để tận dụng tối đa ưu điểm và hạn chế những nhược điểm của phương pháp này. Dưới đây là một số lời khuyên hữu ích:

• Kết hợp với phương pháp khác: Audio-Lingual Method chủ yếu tập trung vào việc luyện nghe và nói, nhưng hạn chế trong việc phát triển kỹ năng tư duy ngôn ngữ. Vì vậy, nên kết hợp Audio-Lingual Method với các phương pháp khác như Phương pháp giao tiếp (Communicative Language Teaching) để tăng cường khả năng hiểu và sáng tạo ngôn ngữ của trẻ. Điều này giúp trẻ không chỉ lặp lại các mẫu câu mà còn biết cách sử dụng chúng trong các tình huống thực tế.

• Sử dụng hình ảnh và video minh họa: Trẻ em dễ tiếp thu hơn khi có sự hỗ trợ từ hình ảnh, âm thanh, và video sinh động. Khi dạy theo Audio-Lingual Method, bạn có thể sử dụng hình ảnh, biểu tượng, video mô phỏng tình huống giao tiếp thực tế để trẻ dễ hình dung và liên hệ với nội dung học. Điều này cũng giúp khắc phục hạn chế về việc thiếu hiểu biết ngữ nghĩa trong phương pháp này.

• Tạo môi trường học tập vui nhộn và tương tác: Trẻ nhỏ thường hứng thú hơn với các hoạt động học tập mang tính vui chơi và tương tác. Hãy kết hợp Audio-Lingual Method với các trò chơi ngôn ngữ, hoạt động đóng vai (role-playing), và các tình huống giao tiếp giả lập để trẻ cảm thấy học tiếng Anh thú vị và thoải mái.

• Khuyến khích thực hành thường xuyên: Trẻ cần thực hành thường xuyên để ghi nhớ và phát triển khả năng phản xạ ngôn ngữ. Khuyến khích trẻ luyện tập tại nhà, lặp lại các mẫu câu, nghe các bài hát hoặc xem các đoạn video ngắn bằng tiếng Anh để duy trì sự quen thuộc với ngôn ngữ.

• Tạo không gian cho sự sáng tạo: Mặc dù Audio-Lingual Method có xu hướng áp đặt mẫu câu cố định, giáo viên vẫn nên tạo điều kiện cho trẻ diễn đạt những ý tưởng riêng của mình, đặc biệt là khi trẻ đã nắm vững các mẫu câu cơ bản. Bạn có thể sử dụng các câu hỏi mở để khuyến khích trẻ tự do trả lời theo ý mình, giúp phát triển khả năng sáng tạo ngôn ngữ.

Xem thêm: Phương pháp CLIL là gì? Ưu điểm, nhược điểm và cách áp dụng hiệu quả trong giảng dạy!

Như vậy, bài viết này đã cung cấp cho bạn thông tin chi tiết về Audio-Lingual Method là gì, cũng như những mặt hạn chế của phương pháp học ngôn ngữ này. Mặc dù phương pháp Audio-Lingual có thể là một cách hiệu quả để phát triển kỹ năng nghe và nói cho trẻ, nhưng nếu không kết hợp với các phương pháp khác như phương pháp giao tiếp hoặc phương pháp tổng hợp ngôn ngữ, trẻ có thể gặp khó khăn trong việc phát triển toàn diện các kỹ năng ngôn ngữ và giao tiếp tự nhiên.

Nguồn: https://truongnguyentatthanh.edu.vn
Danh mục: Giáo dục