Giáo dụcHọc thuật

5 lỗi phát âm trong tiếng Việt thường gặp và cách khắc phục hiệu quả

4
5 lỗi phát âm trong tiếng Việt thường gặp và cách khắc phục hiệu quả

Lỗi phát âm trong tiếng Việt chắc hẳn rất nhiều người mắc phải, từ trẻ em, người lớn cho đến người nước ngoài. Vậy mọi người thường mắc lỗi phát âm nào? Làm thế nào để khắc phục nó? Hãy cùng Nguyễn Tất Thành tìm hiểu kỹ hơn trong bài viết sau nhé.

Có những lỗi phát âm phổ biến trong tiếng Việt?

Tiếng Việt là một ngôn ngữ có độ khó riêng khiến nhiều người gặp khó khăn khi học nó. Đặc biệt, lỗi phát âm tiếng Việt cũng là một vấn đề lớn.

Nhưng ngay cả khi biết tiếng Việt, trẻ em, người lớn hay người nước ngoài học ngôn ngữ này cũng sẽ dễ mắc những lỗi phát âm cơ bản như:

Lỗi phát âm l/n

Đây được coi là một trong những lỗi phát âm khá phổ biến ở một số tỉnh, thành phía Bắc. Nhiều người không biết đâu là l, đâu là n nên sự nhầm lẫn về từ vựng này khiến phát âm hoặc chính tả đều sai.

Để khắc phục lỗi này khi phát âm l và n, mọi người có thể dựa vào đệm và ám âm. Cụ thể:

  • Âm trung: Với chữ l thường đứng trước âm trung như Uy, uê, oe, uâ, oă, oa nhưng n thì không.
  • Mẹo ám chỉ: Khi đặt ở đầu một từ ám chỉ, thông thường l sẽ vần với các âm đầu khác còn n thì không. Ví dụ l thường nói chuyện với b (lèo lẻo, lu bu…), c, d, dd, h, m, x, t, r, v, ch, nh, kh, ng,…

Lỗi phát âm x/s

Nó tương tự như lỗi phát âm l/n, nhưng do tính chất khu vực của nó, một số người không thể phân biệt khi nào nên sử dụng s và khi nào nên sử dụng x. Ví dụ “sâu” hoặc phát âm sai là “dây nhọn” Tốt “sâu”.

Vì vậy, để khắc phục những lỗi phát âm tiếng Việt cơ bản này mọi người có thể áp dụng phương pháp sau:

  • Kết hợp các âm đệm: x thường sẽ đi cùng các âm đệm như oa, oă, uê, oe, nhưng s thì không.
  • Mẹo đối với nguyên âm đôi: x thường sẽ được nguyên âm đôi với các âm đầu khác, nhưng s thì không. Ví dụ: rung rinh, dồn dập…
  • Mẹo từ vựng: Đối với tên đồ ăn, đồ uống bạn sẽ thường dùng x (ví dụ xúc xích, xoong, xôi…), còn các danh từ còn lại bạn sẽ dùng s (ví dụ: sấm, sông, suối…) . ), trừ các trường hợp ngoại lệ (lò xo, xẻng, túi, xương, xoài, tre, ca nô, xe đẩy…)

Lỗi phát âm ch/tr

Ch/tr cũng là lỗi phát âm khá phổ biến mà nhiều người Việt mắc phải. Hầu hết mọi người có xu hướng phát âm ch hơn tr, vì âm tr đòi hỏi lưỡi cong và hơi thở sâu hơn nên thường khó kiểm soát.

Để khắc phục lỗi này mọi người có thể áp dụng một số thủ thuật sau:

  • Mẹo thanh điệu trong từ Hán Việt: Đối với những từ có dấu nghiêm trọng, dấu nghiêm trọng thường đi cùng tr, còn ch thì không. Ví dụ: Trụ sở, sự suy đồi, giá trị, sự trang trọng, truyền thống….
  • Mẹo khi ám âm: Âm ch thường sẽ được âm âm với các phụ âm khác ở đầu hoặc cuối, trong khi tr sẽ không được âm âm với các âm khác ngoại trừ trot, bare, bare.
  • Mẹo từ vựng: Những từ chỉ mối quan hệ trong gia đình thường được phát âm với ch như bố, chú, chị, chồng, hay đồ dùng trong nhà cũng sẽ đi với ch thường xuyên hơn như chổi, chăn, chiếu, chai…
  • Mẹo kết hợp âm đệm: ch thường sẽ kết hợp với các vần oa, oă, oe, còn tr thì không.

Lỗi phát âm với từ có thanh điệu

Đây có lẽ là một trong những lỗi phát âm tiếng Việt mà hầu như ai cũng mắc phải. Đặc biệt là giữa các từ có dấu hỏi và rơi, dấu và trọng âm, dấu nặng và dấu chấm hỏi.

Với lỗi phát âm này, mọi người cần phải nhận biết được các âm tiết đi kèm. Ví dụ: âm tiết thứ nhất của từ chuẩn có dấu trọng âm, âm tiết thứ hai là nguyên âm có trọng âm nặng nên khi phát âm sẽ trở thành dấu chấm hỏi. Ví dụ: Cabinet = tù + bến => tủ (Nội các).

Bạn có thể tìm hiểu chi tiết về dấu thanh điệu để phát âm chính xác hơn tại đây.

Lỗi phát âm do ngôn ngữ địa phương

Tiếng Việt là một ngôn ngữ thống nhất. Nhưng do nước ta có nhiều thổ ngữ, thổ ngữ nên có nhiều khác biệt trong cách dùng từ, cách phát âm giữa các vùng được tạo ra từ các giọng Bắc – Trung – Nam.

Chính vì vậy, khi học tiếng Việt, nhiều người nước ngoài không biết phát âm thế nào là đúng. Ví dụ như từ “Có chuyện gì thế?” nhưng qua giọng nói của người miền Nam thì sẽ như vậy “zi za zai” nhưng trong từ điển sẽ không có cách viết và cách đọc này.

Đây là lỗi phát âm đặc trưng của vùng miền và không ảnh hưởng quá nhiều đến ngôn ngữ nói. Nhưng phát âm đúng cũng sẽ giúp việc viết và nói chính xác hơn. Đặc biệt là trẻ em ở độ tuổi tập đọc, hay người nước ngoài học tiếng Việt.

Lỗi phát âm trong tiếng Việt ảnh hưởng thế nào đến việc học và giao tiếp?

Vì gọi là “lỗi” nên chắc chắn sẽ ảnh hưởng đến người mắc lỗi. Và lỗi phát âm của người nói cũng không ngoại lệ.

Lỗi phát âm ảnh hưởng rất lớn đến việc giao tiếp và học tập. (Ảnh: Unica)

  • Trong học tập và làm việc: Phát âm sai cũng sẽ dẫn đến viết sai, đọc sai, sai chính tả. Điều này sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến kết quả học tập, cũng như việc truyền đạt ý kiến ​​trong công việc cũng sẽ bị ảnh hưởng.

  • Trong giao tiếp: Khi người nói phát âm sai sẽ dễ truyền đạt ý sai đến người nghe. Người nghe thậm chí sẽ không hiểu được ý và lời nói của người nói, điều này dễ ảnh hưởng đến việc giao tiếp.

Chính vì thế việc phát âm chuẩn là vô cùng quan trọng trong cuộc sống. Vì vậy, ngay từ khi bắt đầu học tiếng Việt, mọi người nên luyện phát âm chuẩn cũng như luyện tập thường xuyên để giúp quá trình học tập, làm việc và giao tiếp diễn ra suôn sẻ hơn.

Cách sửa lỗi phát âm tiếng Việt hiệu quả

Nếu bạn đang mắc một trong những lỗi phát âm tiếng Việt cơ bản trên hoặc bất kỳ lỗi nào thì có thể áp dụng một số cách sau để khắc phục hiệu quả.

Phát âm từng âm tiết tiếng Việt

Đặc điểm của tiếng Việt chủ yếu là từ một âm tiết. Vì vậy, khi học phát âm, mỗi người cần phát âm chuẩn từng âm tiết, đặc biệt là hình dạng miệng, cách nói, chuyển động của lưỡi từ đầu đến cuối âm…

Đặc biệt khi người nước ngoài học tiếng Việt cần có người hướng dẫn cách phát âm này để họ có thể phân biệt, luyện tập và sửa lỗi ngay.

Học cách phát âm chính xác từng âm tiết. (Ảnh: Internet sưu tầm)

Nhận biết các âm tiết và phát âm chúng một cách chính xác

Trước khi học phát âm chuẩn, mỗi người phải nhận biết được đó là những âm tiết nào để có thể phát âm chuẩn.

Cách nhận biết âm tiết trong tiếng Việt sẽ tương tự như nhiều ngôn ngữ khác, ở chỗ bạn sẽ phải nghe đi đọc lại âm tiết đó để bắt chước và phát âm cho chuẩn.

Cải thiện phản xạ trong phát âm tiếng Việt

Sau khi đã nắm vững các âm, mọi người sẽ cần chuyển sang luyện tập để cải thiện khả năng phản xạ với từng từ.

Tại đây, cha mẹ hoặc giáo viên có thể chỉ ra những từ mà trẻ thường mắc lỗi khi phát âm dưới bất kỳ hình thức nào, để trẻ có thể luyện tập thay đổi cách phát âm và phản xạ một cách nhanh chóng.

Khả năng phản xạ rất quan trọng khi học phát âm. (Ảnh: Kênh14)

Phát âm các chuỗi âm tiết trong tiếng Việt

Chỉ vì mọi người đều có thể phát âm chính xác các từ có một âm tiết, điều đó không có nghĩa là việc phát âm một chuỗi nhiều âm tiết sẽ đúng. Vì vậy, cha mẹ cũng nên hướng dẫn con phát âm các chuỗi nhiều âm tiết với nhau, bởi trên thực tế dù nói hay viết thì một câu sẽ có nhiều từ phối hợp.

Chú ý thanh điệu trong tiếng Việt

Thường học sinh sẽ mắc lỗi ngữ điệu khi phát âm một âm tiết hoặc một chuỗi âm tiết. Để khắc phục sai lầm này, cha mẹ cần hướng dẫn trẻ luyện tập chuyển đổi âm thanh liên tục.

Ví dụ, nếu con bạn phát âm âm ngang giống với âm Huyền thì khi luyện tập bé sẽ luyện tập với các từ có dấu “hyen – hyen – ngang” để bé nhận biết và tránh mắc lỗi.

Tạo môi trường luyện nói

Việc ôn tập không chỉ đến từ sách và bài tập được giao mà việc cải thiện lỗi phát âm sẽ hiệu quả hơn thông qua giao tiếp hàng ngày, cũng như tạo môi trường để bạn luyện tập.

Vì vậy, với những bạn thường xuyên mắc lỗi phát âm, hãy cố gắng tạo môi trường để luyện nói những âm tiết mắc lỗi đó. Cũng giống như việc luyện nói với bạn bè, gia đình, giáo viên,… thường xuyên, việc nghe họ nói và luyện tập sẽ giúp cải thiện kỹ năng phát âm tốt hơn rất nhiều.

Tạo môi trường luyện phát âm cho bé mỗi ngày. (Ảnh: Kênh14)

Chú ý đến miệng và lưỡi khi phát âm tiếng Việt

Một trong những yếu tố ảnh hưởng trực tiếp tới việc phát âm đó là hình dáng miệng. Như đã đề cập ở trên, với mỗi âm tiết, mọi người nên phát âm các từ đó rõ ràng bằng miệng, vị trí lưỡi, hơi thở, thở ra, v.v. để có thể đọc chính xác từng từ.

Đánh vần và phát âm chuẩn xác với Vmonkey

Với trẻ đang trong độ tuổi tập đọc, nếu bố mẹ không có nhiều thời gian, kinh nghiệm để hỗ trợ, đồng hành cùng con thì có thể lựa chọn Vmonkey.

Vmonkey là ứng dụng dạy tiếng Việt trực tuyến dành cho trẻ mầm non và tiểu học, với nội dung được thiết kế bám sát chương trình GDPT mới nhất. Thông qua đó, trẻ có thể dễ dàng tiếp thu kiến ​​thức để hỗ trợ việc học tập hiệu quả ở trường cũng như ngoài đời sống.

Cùng con luyện phát âm và đánh vần chuẩn xác với Vmonkey. (Ảnh: Khỉ)

Cụ thể, tại đây trẻ sẽ được học kiến ​​thức tiếng Việt từ bảng chữ cái, phát âm, đánh vần, luyện đọc, đánh vần,… thông qua 700+ truyện tranh tương tác, 300+ sách nói.

Mỗi bài học đều được minh họa bằng hình ảnh rõ ràng, sắc nét cùng giọng đọc chuẩn giúp bé hiểu được cách phát âm, ngữ điệu, vần điệu một cách tự nhiên và chính xác nhất.

Đồng thời, Vmonkey còn thiết lập bộ học vần nhanh và chuẩn nhất theo chương trình học vần của sách giáo khoa mới giúp trẻ đánh vần và phát âm đúng toàn bộ bảng chữ cái, không còn nhầm lẫn nữa. nói ngọng hoặc giọng địa phương khi luyện tập thường xuyên.

Xem thêm: Trạng nguyên trong tiếng Việt tiểu học là gì? Cách đăng ký tham gia và luyện tập bất bại

Kết luận

Trên đây là thông tin về các lỗi phát âm thường gặp trong tiếng Việt. Qua đó chúng ta có thể thấy việc phát âm chuẩn quan trọng như thế nào. Vì vậy, dù bạn có con trong độ tuổi biết chữ, hay người nước ngoài học tiếng Việt, hãy cố gắng luyện phát âm chuẩn ngay từ đầu, để không ảnh hưởng đến quá trình giao tiếp và học tập.

0 ( 0 bình chọn )

Nguyễn Tất Thành

https://truongnguyentatthanh.edu.vn
Nguyễn Tất Thành - Nơi chia sẻ kiến thức chuyên sâu trong các lĩnh vực từ giáo dục, văn hóa đến kỹ năng phát triển bản thân. Với các bài viết chất lượng, Nguyễn Tất Thành cung cấp nền tảng vững chắc cho người đọc muốn nâng cao hiểu biết và kỹ năng. Khám phá thông tin hữu ích và học hỏi từ những chuyên gia đầu ngành để hoàn thiện bản thân mỗi ngày.

Ý kiến bạn đọc (0)

Để lại một bình luận

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *

Bài viết liên quan

Bài viết mới

Xem thêm